ΕΚΘΕΜΑ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2023
Σε αυτήν τη θέση της ιστοσελίδας μας παρουσιάζονται μέσα στο πρώτο πενθήμερο κάθε μήνα σε όλη τη διάρκεια του 2023 εκθέματα με ποικίλο περιεχόμενο, τα οποία απόκεινται στην Ιακωβάτειο Βιβλιοθήκη
ΝΤΟΡΑ ΝΤ’ ΙΣΤΡΙΑ
Αι Ιόνιοι Νήσοι υπό την δεσποτείαν της Ενετίας και την Αγγλικήν Προστασίαν
και η εν αυταίς ελληνική ποίησις
μετά περιλήψεώς τινός της αρχαίας αυτών ιστορίας
(μετάφραση: Μιλτιάδης Κ. Ράλλης – εν Αθήναις 1859)
Η Δόρα ντ’ Ίστρια είναι φιλολογικό ψευδώνυμο της Ελένης Γκίκα (1828-1888), η οποία ήταν Ρουμάνα πριγκίπισσα αλβανικής καταγωγής. Απόγονος του ηγεμονικού οίκου των Γκίκα, γεννήθηκε στο Βουκουρέστι, αλλά εντρύφησε με πάθος στη μελέτη της νεότερης ελληνικής ιστορίας, με αποτέλεσμα την ειλικρινή αγάπη της για την ελληνική γη και τους κατοίκους της, που γνώρισε με τα ταξίδια της στις ελεύθερες αλλά και στις ακόμη οθωμανοκρατούμενες ελληνικές περιοχές.
Σε αντίθεση με το συντηρητικό οικογενειακό της περιβάλλον, η ίδια έχει να επιδείξει δημοκρατική συνείδηση. Με τη συγγραφή βιβλίων και μελετών και με τη δημοσίευση άρθρων σε ευρωπαϊκά περιοδικά και εφημερίδες, έδωσε αγώνες για τις ανθρωπιστικές ιδέες. Άνθρωπος με πρωτοποριακές αντιλήψεις, αγωνίστηκε για την ελευθερία – πνευματική, πολιτική, θρησκευτική – των ανθρώπων και την ανεξαρτησία των λαών. Γυναίκα με μαχητικότητα, υπερασπίστηκε τη γυναικεία χειραφέτηση και την ισότητα των φύλων. Κατήγγειλε τις ποικίλες αδικίες και στάθηκε δίπλα στους αδύνατους και καταπιεζόμενους.
Προέβαλε με ιδιαίτερη επιμονή και σοβαρή τεκμηρίωση τα δίκαια της Ελλάδας. Χτύπησε με τα κείμενά της και τις ποικίλες δραστηριότητές της την υπεροψία και τα άνομα συμφέροντα των μεγάλων ευρωπαϊκών κρατών και υπερασπίστηκε τους βαλκανικούς λαούς και την ενότητά τους. Δεν έπαψε να ενημερώνει την ευρωπαϊκή κοινή γνώμη για τη σταθερή αναγκαιότητα στήριξης του νεοελληνικού κράτους, σε μια εποχή έντονης ρευστότητας στα ελληνικά δεδομένα αλλά και ανάδυσης στη Δύση ενός ρεύματος ανθελληνισμού. Γι’ αυτό και «εν ζωή» τιμήθηκε από την ελληνική Πολιτεία – της απονεμήθηκε ο τίτλος του Έλληνα πολίτη από την ελληνική Βουλή και ο τίτλος του Αθηναίου δημότη από το Δήμο Αθηναίων.
Όμως, από τις πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα ξεχάστηκε αυτή η υπέροχη φιλελληνίδα συγγραφέας. Ίσως γιατί οι απόψεις της για τη βαλκανική συνεργασία και ενότητα έρχονταν σε αντίθεση με τις εθνικιστικές τότε εξάρσεις των ελληνικών κυβερνήσεων και γενικότερα με τους έντονους εθνικισμούς των μοναρχικών και αστικών βαλκανικών κρατών. Αποτέλεσμα αυτού του κλίματος ήταν να μην εκδοθεί στη χώρα μας το έργο της «Εκδρομές στη Ρούμελη και το Μοριά», το πιο σημαντικό ίσως έργο της από όσα έγραψε για την Ελλάδα και τους Έλληνες.
Προέβαλε την ελληνικότητα των Επτανήσων και υπερασπίστηκε τη θέση ότι πρέπει να σταματήσει η βρετανική κυριαρχία τους και να αποδοθούν τα Ιόνια στο ελληνικό κράτος. Τη θέση αυτή τη διατύπωσε στο τέλος της δεκαετίας του 1850, όταν είχε αρχίσει η συζήτηση στη Βρετανία για το μέλλον των Επτανήσων. Τότε, το 1858, δημοσίευσε σε γαλλικό περιοδικό δυο άρθρα της με σχετικό περιεχόμενο: «Les îles Ioniennes sous la domination de Venise et sous le protectorat britannique» (= «Τα Ιόνια Νησιά υπό την κυριαρχία της Βενετίας και υπό την Βρετανική Προστασία») και «La poésie grecque dans les îles Ioniennes, M. Aristote Valaoritis et ses souvenirs des guerres de l’ independence» (= «Η ελληνική ποίηση στα Ιόνια Νησιά, ο κ. Αριστοτέλης Βαλαωρίτης και οι αναμνήσεις του από τους αγώνες της Ανεξαρτησίας»).
Πρόκειται για σημαντικές μελέτες, που αφορούσαν στην ιστορία και στον πολιτισμό των Επτανήσων. Η προσπάθειά της ήταν να πείσει την κοινή γνώμη ότι τα νησιά του Ιονίου είναι ελληνικό έδαφος και γενικότερα να συμβάλει στην υποστήριξη των συμφερόντων των Επτανησίων. Γι’ αυτό και χάρηκε για την ένωσή τους με το ελληνικό κράτος το 1864.
Το φυλλάδιο με τις μελέτες της Ντόρας ντ’ Ίστριας απόκειται στο Αρχείο Παναγή Στ. Πατρίκιου της Ιακωβατείου Βιβλιοθήκης.
Πέτρος Πετράτος
Αγαπητές φίλες, αγαπητοί φίλοι,
Σας καλωσορίζω στην ανανεωμένη ιστοσελίδα της Ιακωβατείου Βιβλιοθήκης.
Επιδίωξή μας είναι να μετατραπεί η ιστοσελίδα μας σε γέφυρα επικοινωνίας και μέσο στήριξης των δραστηριοτήτων της Βιβλιοθήκης μας.
Θέλουμε να καταστεί η Ιακωβάτειος Βιβλιοθήκη στη νέα στέγη της – στο Μουσείο του Ληξουριού – ένας πολυδύναμος χώρος, ζωντανός και δυναμικός, προσβάσιμος στο ευρύ κοινό – σε μικρούς και μεγάλους – χρήσιμος στη μόρφωση και τον πολιτισμό, στην αναζήτηση και την έρευνα, στην ενημέρωση και την πληροφόρηση, συμμέτοχος στα πολιτιστικά δρώμενα της περιοχής και στα ζωτικά κοινωνικά προβλήματα. Γι’ αυτό είναι απαραίτητος ο ανοικτός διάλογος με φορείς και πολίτες και αναγκαίες οι κοινές δραστηριότητες.
Όλοι να στηρίξουμε την Ιακωβατείο Βιβλιοθήκη στο νέο ξεκίνημά της.
Πέτρος Πετράτος
Πρόεδρος του Εφορευτικού Συμβουλίου της Ιακωβατείου Βιβλιοθήκης
ΠΑΡΑΚΛΗΣΗ ΠΡΟΣ ΕΚΔΟΤΕΣ ΚΑΙ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ
Παρακαλούνται οι εκδότες, οι τυπογράφοι, οι συγγραφείς και γενικότερα οι δημιουργοί, ιδιαίτερα όσοι κατάγονται από την Κεφαλονιά αλλά και από τα Επτάνησα γενικότερα, ανεξάρτητα από τον τόπο και τη γλώσσα δραστηριοποίησης τους, να καταθέτουν δύο (2) αντίτυπα κάθε είδους υλικού στην Ιακωβάτειο Δημόσια Βιβλιοθήκη, σύμφωνα με το Ν. 3140/2003 (ΦΕΚ 141/10-06-2003), τον Κανονισμό Λειτουργίας Δημόσιων Βιβλιοθηκών (ΦΕΚ 1173/20-08-2003) και την Υ.Α. 190/24-03-2009 (ΦΕΚ 637/06-04-2009).
Η Βιβλιοθήκη μας, αφού παραλάβει τα έργα, θα τα καταγράφει στο βιβλιοθηκονομικό πρόγραμμα ΑΒΕΚΤ και θα γνωστοποιεί στους δημιουργούς τη λήψη των έργων τους. Έτσι, τα έργα τους θα είναι προσβάσιμα στον κάθε φιλαναγνώστη και ερευνητή/μελετητή, ενώ τα πνευματικά δικαιώματα θα παραμένουν στους δημιουργούς των έργων, σύμφωνα με το Ν. 2121/1993 και τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις, καθώς η Ιακωβάτειος Δημόσια Βιβλιοθήκη δεσμεύεται να μη δημοσιεύει σε έντυπη ή ηλεκτρονική μορφή τα κείμενα που λαμβάνει.
Από το Εφορευτικό Συμβούλιο της Ιακωβατείου Δημόσιας Βιβλιοθήκης